Cortisone là phương pháp điều trị phù hợp cho các tình trạng có dấu hiệu đau và viêm. Tuy nhiên, việc sử dụng cortisone kéo dài đặt ra một câu hỏi lớn:
“Về lâu dài, việc tiêm cortisone có hại cho bạn không?”
Trong khi đó, một lựa chọn điều trị thay thế, an toàn hơn và hiệu quả hơn cho những tình trạng tương tự là liệu pháp huyết tương giàu tiểu cầu (PRP).
Đọc tiếp để tìm hiểu vì sao tiêm cortisone có hại về lâu dài và cách PRP khai thác khả năng chữa lành tự nhiên của cơ thể, mở ra một lộ trình phục hồi đầy hứa hẹn mà không có những hạn chế tiềm ẩn của cortisone.
Liệu Pháp PRP Mang Lại Kết Quả Vượt Trội So Với Tiêm Cortisone Trong Giảm Đau
Cortisone Là Gì?
Cortisone là một loại thuốc tiêm có tác dụng điều trị chứng viêm bằng cách ức chế phản ứng của hệ miễn dịch.
Tác động này làm giảm mẩn đỏ, đau, sưng và nóng, mang lại cảm giác giảm đau rất cần thiết cho những người mắc các tình trạng viêm khác nhau.
Tiêm Cortisone là một trong những phương pháp điều trị được kê toa phổ biến nhất trong chỉnh hình và y học thể thao, nhờ khả năng vượt trội trong việc làm giảm các triệu chứng liên quan đến nhiều tình trạng bệnh lý, chẳng hạn như:
- Viêm khớp
- Viêm gân
- Viêm bao hoạt dịch
- Khuỷu tay quần vợt (viêm lồi cầu ngoài)
- Lupus
- Phản ứng dị ứng
Cortisone Có Phải Là Steroid Không?
Cortisone là một loại corticosteroid. Corticosteroid là loại thuốc được thiết kế để bắt chước cortisol, một loại hormone mà cơ thể bạn sản xuất.
Người ta thường gọi các corticosteroid là “steroid” để rút ngắn tên gọi của chúng.
Mặc dù các corticosteroid như cortisone có lợi trong chống viêm, nhưng chúng khác với các steroid đồng hóa thường được sử dụng bởi các vận động viên và người tập thể hình.
Steroid đồng hóa là phiên bản tổng hợp của nội tiết tố nam testosterone, được sử dụng để thúc đẩy tăng trưởng cơ bắp và hoạt động thể thao và thường gây ra hậu quả bất lợi cho sức khỏe khi sử dụng sai mục đích.
Ngược lại, cortisone được sử dụng vì tác dụng chống viêm và rất quan trọng trong việc điều trị các tình trạng bệnh lý khác nhau.
Tiêm Cortisone Có Tác Dụng Gì?
Cortisone được tiêm trực tiếp vào vị trí chính xác của tình trạng viêm. Việc tiêm truyền có mục tiêu này đảm bảo rằng một lượng cortisone lớn sẽ đến được vùng bị tổn thương, giúp giảm đau nhanh chóng và các triệu chứng viêm khác.
Khi tình trạng viêm xảy ra ở khớp, gân hoặc bao hoạt dịch, tiêm cortisone có thể đặc biệt hiệu quả trong việc giảm sự khó chịu và sưng tấy liên quan đến các tình trạng như viêm xương khớp, viêm bao hoạt dịch hoặc viêm gân.
Đặc tính chống viêm của các mũi tiêm cortisone khiến chúng trở nên phổ biến đối với những người muốn giảm đau nhanh chóng khỏi cơn đau cấp tính hoặc mãn tính do viêm.
Tuy nhiên, tiêm cortisone không phải là cách chữa các bệnh lý tiềm ẩn mà là một công cụ để kiểm soát các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Có Thể Tiêm Cortisone Bao Lâu Một Lần?
Mặc dù tiêm cortisone có thể giúp giảm đau đáng kể nhưng tần suất sử dụng cortisone phải được kiểm soát nghiêm ngặt. Việc lạm dụng cortisone có thể dẫn đến tác dụng phụ trên cơ thể, đặc biệt là trên các mô như sụn và xương.
Các bác sĩ thường khuyên nên hạn chế tiêm cortisone không quá ba lần mỗi năm cho một bộ phận cơ thể. Cách tiếp cận thận trọng này giảm thiểu nguy cơ biến chứng lâu dài.
Các trường hợp ngoại lệ đối với quy tắc này có thể được đưa ra tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân và lợi ích tiềm ẩn so với rủi ro của việc sử dụng quá mức cortisone.
Tác Dụng Phụ Thường Gặp Khi Tiêm Cortisone
Tiêm Cortisone có thể gây tác dụng phụ. Tác dụng phụ của cortisone có thể khác nhau về mức độ nghiêm trọng và thời gian, tùy thuộc vào các yếu tố như sức khỏe tổng thể của từng cá nhân, tình trạng điều trị và tần suất tiêm cortisone.
Tác dụng phụ thường gặp của việc tiêm cortisone có thể bao gồm:
- Đau hoặc khó chịu ở chỗ tiêm
- Đỏ bừng hoặc tấy da tạm thời
- Sưng hoặc bầm tím cục bộ
- Thay đổi sắc tố da tại chỗ tiêm
- Suy yếu hoặc đứt gân (đặc biệt là khi tiêm nhiều lần)
- Lượng đường trong máu tăng lên
Vì Sao Tiêm Cortisone Có Hại Về Lâu Dài?
Khi sử dụng quá mức, tiêm cortisone có thể gây ảnh hưởng xấu đến cơ thể. Việc lạm dụng cortisone có thể gây hại cho nhiều mô cơ thể, bao gồm xương, dây thần kinh và da.
Một mối quan ngại đáng chú ý là nguy cơ bị suy yếu và đứt gân, điều này dễ xảy ra hơn khi tiêm cortisone nhiều lần. Mối lo ngại này đặc biệt đúng đối với việc tiêm cortisone quanh gân Achilles, một cấu trúc quan trọng ở cẳng chân.
Việc lạm dụng cortisone ở vùng này có thể làm mềm gân và cuối cùng là đứt gân, cần phải can thiệp bằng phẫu thuật và thời gian hồi phục kéo dài.
Mối lo ngại này là rất lớn đối với các vận động viên trẻ, những người có thể được tiêm cortisone liều cao để giữ họ tiếp tục thi đấu sau khi bị chấn thương.
Liệu Pháp PRP Là Gì? Phương Pháp Hoạt Động Như Thế Nào?
Liệu pháp huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) là một hình thức y học tái tạo tiên tiến khai thác tiềm năng của tiểu cầu để kích thích và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình chữa lành tự nhiên của cơ thể.
PRP thu được bằng cách lấy một mẫu nhỏ máu của bệnh nhân và sau đó xử lý trong máy ly tâm để cô đặc tiểu cầu và các yếu tố tăng trưởng liên quan của chúng.
Theo nghiên cứu, liệu pháp PRP hoạt động thông qua một số cơ chế:
- Các yếu tố tăng trưởng: Thúc đẩy quá trình đồng hóa tế bào, kích thích sửa chữa và tái tạo mô. Các yếu tố tăng trưởng này cũng tăng cường giải phóng các chất trung gian có tác dụng chống viêm và giảm đau.
- Tái tạo mô: PRP có thể giúp tái tạo mô bằng cách kích thích sản xuất collagen và các thành phần chất nền ngoại bào. Quá trình tái tạo này đặc biệt có lợi cho các tình trạng như viêm xương khớp và gân bị tổn thương.
- Tái tạo tế bào gốc: Liệu pháp PRP có thể làm tăng số lượng tế bào gốc tại nơi điều trị. Tế bào gốc có khả năng vượt trội trong việc biệt hóa thành nhiều loại tế bào khác nhau, tạo điều kiện thuận lợi cho việc sửa chữa và tái tạo mô.
- Hình thành mạch: PRP với các yếu tố tăng trưởng có thể kích thích sự hình thành mạch. Tác dụng này giúp cải thiện việc cung cấp máu đến vùng điều trị, hỗ trợ thêm cho quá trình chữa bệnh.
- Ức chế quá trình dị hóa: Liệu pháp PRP ức chế các enzyme dị hóa và cytokine, các thành phần vốn có thể gây phá hủy mô và viêm.
So Sánh Liệu Pháp PRP Và Tiêm Cortisone
Liệu pháp PRP và tiêm cortisone đều là những biện pháp can thiệp y tế được sử dụng để kiểm soát cơn đau và viêm, nhưng chúng khác nhau ở một số điểm chính:
| Liệu Pháp PRP | Tiêm Cortisone |
| Ưu Điểm:
✅ Sử dụng các thành phần tự nhiên và tự thân từ chính máu của bệnh nhân. ✅ Thúc đẩy tái tạo mô và chữa bệnh. ✅ Giảm đau lâu dài. ✅ Có thể làm giảm nhu cầu can thiệp phẫu thuật. ✅ Tác dụng phụ hoặc rủi ro tối thiểu. |
Ưu Điểm:
✅ Cung cấp tác dụng chống viêm nhanh chóng và mạnh mẽ. ✅ Giảm đau ngay lập tức. ✅ Thường được bảo hiểm chi trả. ✅ Ít xâm lấn và tốn thời gian hơn. |
| Nhược Điểm:
❌ Có thể cần nhiều lần điều trị. ❌ Chi phí tương đối cao hơn. ❌ Tác dụng giảm đau đến chậm. |
Nhược Điểm:
❌ Tác dụng giảm đau ngắn. ❌ Có thể làm suy yếu các mô khi sử dụng nhiều lần và lâu dài. ❌ Tác dụng phụ tiềm ẩn, bao gồm yếu gân. |
Tiêm Cortisone Sau Khi Trị Liệu PRP Có Được Không?
Cortisone có thể được sử dụng sau khi điều trị bằng liệu pháp PRP.
Cách tiếp cận này có thể hữu ích trong những trường hợp cần có tác dụng chống viêm ngay lập tức của cortisone, chẳng hạn như kiểm soát cơn đau hoặc viêm nặng.
Bằng cách sử dụng cortisone sau liệu pháp PRP, các bác sĩ có thể đưa ra kế hoạch điều trị bổ sung nhằm tận dụng lợi ích của cả hai phương pháp.
Tiêm Cortisone Có Gây Phản Ứng Với Liệu Pháp PRP Không?
Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Y học Thể thao Hoa Kỳ, việc kết hợp liệu pháp PRP với tiêm cortisone có thể là một chiến lược điều trị an toàn và hiệu quả.
Nghiên cứu này cho thấy PRP, khi được sử dụng với corticosteroid như cortisone, không ảnh hưởng đến tác dụng chống viêm của corticosteroid trên các mô được điều trị, chẳng hạn như rách thoái hóa chóp xoay. Cách tiếp cận kết hợp này thậm chí có thể giúp tránh các tác dụng phụ có hại của corticosteroid.
Do đó, liệu pháp PRP có thể hữu ích trong việc điều trị bằng cortisone cho các tình trạng liên quan đến cơn đau. Sử dụng PRP và cortisone cùng nhau có thể tăng cường giảm đau, đồng thời giảm thiểu nguy cơ lạm dụng corticosteroid và giảm khả năng gây tổn thương mô.
Nghiên Cứu Tham Khảo
Jo C. et al. (2017). Effects of Platelet-Rich Plasma With Concomitant Use of a Corticosteroid on Tenocytes From Degenerative Rotator Cuff Tears in Interleukin 1β–Induced Tendinopathic Conditions—The American Journal of Sports Medicine.
Thu A. (2022). The Use of Platelet-rich Plasma in Management of Musculoskeletal Pain: A Narrative Review. Journal of Yeungnam Medical Science.