Là người tiên phong trong lĩnh vực nghiên cứu tuổi thọ, Bác sĩ Peter Attia đã thu hút rất nhiều sự chú ý đến phương pháp tiếp cận tân tiến trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe bằng Y học 3.0 — một khái niệm y học tập trung vào việc sống lâu hơn và không mắc bệnh tật trong ấn bản mới nhất của ông, “Outlive: The Science and Art of Longevity.” Khám phá thêm về Y học 3.0 và việc tập trung vào việc ăn uống lành mạnh và nâng cao thể chất có thể mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe như thế nào.
Peter Attia Thảo Luận Về Tiềm Năng Của Y Học 3.0 Trong Việc Kéo Dài Tuổi Thọ Con Người
Bác Sĩ Peter Attia Là Ai?
Peter Attia là một bác sĩ người Mỹ gốc Canada và là người đồng sáng lập Early Medicine. Sau khi tốt nghiệp Trường Y Stanford, ông trở thành bác sĩ phẫu thuật thực tập tại Bệnh viện John Hopkins ở Baltimore. Khi ở John Hopkins, ông trở về nhà trong tình trạng mệt mỏi sau ca làm việc kéo dài 24 giờ và thường có một giấc mơ lặp đi lặp lại: bắt những quả trứng rơi từ trên không.
Giấc mơ kỳ lạ đó khiến ông suy nghĩ rất nhiều về sự sống và cái chết. Vì công việc của ông là cứu những người mắc những căn bệnh hiểm nghèo và đôi khi việc chữa trị không thành công, Bác sĩ Peter bắt đầu quan tâm đến việc cải thiện cách sống và chuyển trọng tâm sang y học phòng ngừa thay vì dốc sức điều trị bệnh khi nó đã tiến triển quá nặng. Nói cách khác, ông ủng hộ việc thực hiện những thay đổi cần thiết trong lối sống để khám phá toàn bộ tiềm năng của cơ thể trong việc tự chữa lành và tránh bệnh tật một cách tự nhiên, thay vì dựa vào các loại thuốc và phương pháp điều trị chính thống, vốn chỉ có thể kéo dài thời gian sống chứ không hề cải thiện sức khỏe và thể chất của bệnh nhân.
Kể từ đó, ông tập trung nghiên cứu về tuổi thọ và tìm kiếm các giải pháp khả thi, phổ quát để giúp mọi người sống lâu hơn, khỏe mạnh hơn và hạnh phúc hơn trước khi tìm kiếm sự trợ giúp từ bác sĩ và chuyên gia. Năm 2023, Peter Attia xuất bản “Outlive: The Science and Art of Longevity.” Trong cuốn sách, ông làm sáng tỏ tầm quan trọng của việc phòng ngừa bệnh tật trong việc kéo dài tuổi thọ, chia sẻ quan điểm của mình về khái niệm mới lạ trong việc kéo dài sự sống và cung cấp các biện pháp can thiệp và kỹ thuật dinh dưỡng tân tiến để tối ưu hóa hiệu suất sức khỏe cho người đọc.
Bên cạnh việc là một bác sĩ tài năng với nền tảng y khoa sâu rộng, Bác sĩ Peter còn đạt được thành công to lớn trong lĩnh vực kinh doanh. Ông là người đồng sáng lập ứng dụng nhịn ăn gián đoạn Zero. Ông là nhà cố vấn và nhà đầu tư của nhiều công ty, như Virta Health, Oura Health Oy, Inevitable Venture, Salutoceuticals, Dexcom, Hu Kitchen và Supercast.
Tìm Hiểu Về Y Học 1.0, 2.0, và 3.0
Thông qua “Outlive,” Tiến sĩ Peter Attia chia bối cảnh y học thành ba giai đoạn: Y học 1.0, 2.0 và 3.0. Trước khi đi sâu vào khái niệm Y học 3.0, hãy cùng tìm hiểu về Y học 1.0 và 2.0 cũng như chúng đã thay đổi cuộc sống của chúng ta như thế nào cho đến ngày nay.
Theo Tiến sĩ Peter, thuật ngữ Y học 1.0 mô tả khoảng thời gian từ khi con người tồn tại đến cuối thế kỷ 19. Trong thời gian này, không có khoa học hay bất cứ thứ gì, có nghĩa là thuốc có sẵn lúc bấy giờ hầu như chỉ được tạo ra ngẫu nhiên. Mọi người được điều trị và chỉ hy vọng là thuốc có hiệu quả. Y học lúc đó thường chỉ dựa trên niềm tin nhiều hơn là dựa trên khoa học.
Thuật ngữ Y học 2.0 dùng để chỉ thời gian bắt đầu từ cuối thế kỷ 19 trở đi. Trong kỷ nguyên Y học 2.0, con người được làm quen với các phương pháp cải thiện vệ sinh, vắc xin, kháng sinh và các phương pháp điều trị khác giúp giải quyết nhiều vấn đề sức khỏe. Nói cách khác, mục tiêu của Y học 2.0 là chữa bệnh và kéo dài tuổi thọ. Có thể nói, Y học 2.0 đã thành công trong việc giảm tỷ lệ tử vong từ năm 1900 cho đến ngày nay nhờ tập trung vào việc điều trị bệnh.
Tuy nhiên, nhược điểm duy nhất của Y học 2.0 là nó không có sức mạnh ngăn ngừa và chữa trị những căn bệnh mãn tính khiến hàng triệu người tử vong mỗi năm. Bệnh mãn tính, bao gồm bệnh tim mạch, ung thư, bệnh thoái hóa thần kinh và bệnh liên quan tới chuyển hóa, đang là mối lo ngại sức khỏe cộng đồng ở nhiều nơi trên thế giới. Không có nhiều người sống sót với căn bệnh bệnh ung thư và nhiều người lớn tuổi vẫn đang chịu đựng căn bệnh Alzheimer’s do không có cách chữa trị. Các trường hợp mắc bệnh tiểu đường đã tăng lên trong suốt những năm qua. Tại Hoa Kỳ, bệnh liên quan tới chuyển hóa ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của 37,3 triệu người.
Y học 3.0 là gì? Y học 3.0 là một khái niệm mới do Bác sĩ Peter đưa ra. Theo cuốn sách Outlive của ông, Y học 3.0 là cách tiếp cận có tầm nhìn xa đối với việc chăm sóc sức khỏe. Nó chú trọng việc cải thiện chất lượng cuộc sống và hỗ trợ mọi người ngăn ngừa bệnh tật, giảm thiểu nhu cầu điều trị với phương pháp chính thống. Bác sĩ Peter giải thích như sau “Y học 2.0 tập trung vào việc kéo dài thời gian người bệnh sống với bệnh tật, trong khi Y học 3.0 tập trung trong việc sống lâu hơn mà không mắc bệnh,”. Nói cách khác, ông tin rằng việc áp dụng sớm các kỹ thuật và biện pháp can thiệp đổi mới có thể giúp mọi người kiểm soát sức khỏe tổng thể của mình cũng như ngăn chặn sự phát triển của bệnh tật.
Cách tiếp cận mới này có nghĩa là thực hiện các bước nhỏ, đều đặn và kết hợp các kỹ thuật chăm sóc sức khỏe để thay đổi cách bạn sống và kiểm soát bệnh tật trước khi chúng phát bệnh, từ đó kéo dài sức khỏe hơn. Thay vì tập trung vào việc “làm thế nào để điều trị nó?” khi căn bệnh đã tiến triển quá xa, hãy tập trung vào việc “làm cách nào tôi có thể nâng cao sức khỏe và tinh thần của mình để luôn khỏe mạnh.” Trong Outlive, triết lý cốt lõi của ông tập trung vào việc phòng bệnh, và phòng bệnh tốt hơn chữa bệnh.
Làm Thế Nào Để Tăng Cường Sức Khỏe Với Y Học 3.0?
Chia sẻ về giấc mơ lặp đi lặp lại, Bác sĩ Peter ẩn dụ rằng tình hình có thể được kiểm soát nếu ông ngăn chặn người thả những quả trứng, chứ không phải mình nỗ lực điên cuồng chạy khắp nơi để hứng những quả trứng rơi trên không. Trong Outlive, ông bày tỏ mục tiêu quan trọng là “không phải phẫu thuật và đẩy họ ra khỏi phòng phẫu thuật, loại bỏ khối u của họ và hy vọng điều tốt nhất, mà là ngăn chặn sự xuất hiện của các khối u xuất hiện và ngăn chặn chúng lan rộng ngay từ đầu.” Bác sĩ Peter cũng làm sáng tỏ khái niệm về tuổi thọ và sức khỏe. Trong khi tuổi thọ diễn ra theo một đường thẳng từ khi sinh ra cho đến khi chết, thì sức khỏe thể chất tập trung vào việc nâng cao các khía cạnh của cuộc sống, từ thể chất và tinh thần đến cảm xúc và nhận thức.
Trong khái niệm Y học 3.0, phòng ngừa là chìa khóa quan trọng. Theo Bác sĩ Peter, tham gia hoạt động thể chất thường xuyên và ăn đủ dinh dưỡng là điều quan trọng để kéo dài tuổi thọ và phòng ngừa bệnh tật. Bản thân là một người đam mê thể dục, Bác sĩ Peter nhấn mạnh tầm quan trọng của thể dục trên hành trình rèn luyện sức khỏe. Nói cách khác, việc vận động cơ thể rất cần thiết để giúp cơ thể phát triển tối ưu. Một thói quen tập thể dục cân bằng nên bao gồm rèn luyện sức mạnh, thể dục nhịp điệu, các bài tập cốt lõi, giãn cơ và rèn luyện thăng bằng phù hợp với từng nhóm cơ xuyên suốt cả tuần. Nhìn chung, bạn có thể đổ sức ra tập nặng trong một vài ngày và giãn cơ nhẹ nhàng vào ngày khác thay vì tập luyện với cường độ cao mỗi ngày.
Vì dinh dưỡng là nền tảng quan trọng trong việc giúp cơ thể đạt hiệu suất tối ưu và có năng lượng dồi dào, ăn đủ chất dinh dưỡng là điều quan trọng kế tiếp mỗi người cần phải làm để sống khỏe và sống lâu. Bác sĩ Peter không đề xuất bất kỳ kế hoạch ăn kiêng cụ thể vì không có chế độ ăn kiêng nào giống nhau, và thường sẽ tùy vào thể chất và mục tiêu sức khỏe riêng của mỗi người. Tốt nhất là nên thử nghiệm và tìm ra chế độ ăn kiêng nào có thể mang lại hiệu quả tốt nhất cho cơ thể mình thay vì chạy theo xu hướng. Điều quan trọng là bắt đầu suy nghĩ về những gì bạn ăn và thực hiện những thay đổi cần thiết trong chế độ ăn uống. Bác sĩ Peter đã ăn theo chế độ Ketosis được ba năm. Anh ấy cũng ăn ít calo và carb tinh chế hơn, đồng thời thực hành nhịn ăn gián đoạn song song với chế độ ăn Keto. Ông cũng cho rằng hạn chế lượng calo là biện pháp ăn kiêng tốt nhất để kéo dài tuổi thọ sức khỏe, sau các nghiên cứu được thực hiện trên chuột. Một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh theo nguyên tắc Y học 3.0 sẽ là ăn nhiều protein và chất béo tốt, nạp đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể, hạn chế uống rượu (hoặc bỏ rượu), ưu tiên ngủ đủ giấc và nghỉ ngơi.
Ngoài chế độ ăn kiêng và tập thể dục, y học tái tạo là một liệu pháp cải thiện sức khỏe linh hoạt có tiềm năng định nghĩa lại phương pháp điều trị y tế. Mục tiêu trọng tâm của y học tái tạo là trẻ hóa tế bào. Do các tế bào là các viên gạch giúp xây dựng khối cơ quan và mô, việc sửa chữa các tế bào bị hư hỏng đóng vai trò to lớn trong việc khôi phục chức năng bình thường của cơ thể. Trong những năm gần đây, y học tái tạo đã đa dạng hóa thành nhiều hình thức điều trị tùy theo nhu cầu, yêu cầu, tình trạng sức khỏe và mục tiêu sức khỏe của mỗi người. Trước khi tiến hành điều trị, bạn cần trải qua đánh giá sức khỏe toàn diện được thực hiện bởi các bác sĩ và bác sĩ y học tái tạo đã được chứng nhận.