Viêm xương khớp là một tình trạng khớp phổ biến gây khó khăn và cản trở cho hàng triệu người trên toàn thế giới. Tuy nhiên, trong các dạng bệnh khớp tồn tại một biến thể nguy hiểm và gây ra nhiều rủi ro hơn được gọi là viêm xương khớp ăn mòn.
Cùng tìm hiểu về bệnh viêm xương khớp ăn mòn, nguyên nhân và triệu chứng của nó cũng như cách đối phó với bệnh để giúp các bệnh nhân sống khỏe mạnh hơn và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tìm Hiểu Về Nguy Cơ Của Bệnh Viêm Xương Khớp Ăn Mòn
Viêm Xương Khớp Ăn Mòn Là Gì?
Viêm xương khớp ăn mòn là một dạng viêm xương khớp nghiêm trọng hơn so với các dạng thông thường. Tình trạng bệnh lý này gây xói mòn hoặc tổn thương cho xương và sụn ở các khớp bị ảnh hưởng.
Không giống như các dạng viêm xương khớp nhẹ hơn, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, viêm xương khớp ăn mòn gây ảnh hưởng sâu sắc đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Mặc dù các tình trạng viêm xương khớp có chung một số đặc điểm như đau khớp, cứng khớp và giảm chức năng nhưng viêm xương khớp ăn mòn có khả năng tàn phá cao hơn.
Nguyên Nhân Gây Viêm Xương Khớp Ăn Mòn
Nguyên nhân chính xác của chứng viêm xương khớp ăn mòn vẫn là chủ đề gây tranh cãi. Các nhà khoa học vẫn đang giải mã câu hỏi về nguồn gốc của viêm xương khớp ăn mòn để xác định xem liệu tình trạng bệnh lý này là do lão hóa hay còn có yếu tố nào khác liên quan.
Điều chắc chắn là, tuổi tác đóng một vai trò quan trọng gây ra viêm xương khớp ăn mòn.
Theo thời gian, sự hao mòn ở các khớp trở nên xấu dần đi. Quá trình này có thể dẫn đến sự phát triển của bệnh viêm xương khớp thường thấy ở bệnh nhân cao tuổi. Tuy nhiên, viêm xương khớp ăn mòn không chỉ xuất hiện ở người lớn tuổi. Theo CDC, 7,1% người trẻ ở Hoa Kỳ từ 18 đến 44 tuổi đã báo cáo mắc một số dạng viêm khớp từ năm 2016 đến 2018.
Phát hiện này cho thấy chỉ riêng tuổi tác không thể giải thích được sự xuất hiện của bệnh viêm xương khớp ăn mòn.
Một điều đáng chú ý là những người bị viêm xương khớp ở các dạng thông thường có nguy cơ cao bị viêm xương khớp ăn mòn theo thời gian. Theo BMJ, chứng viêm xương khớp ăn mòn ảnh hưởng đến 2,8% dân số. Tuy nhiên, tỷ lệ này tăng lên 10,2% ở những người vốn đã bị viêm xương khớp thông thường.
Viêm Xương Khớp Ăn Mòn Có Phải Là Bệnh Tự Miễn?
Nghiên cứu cho thấy viêm xương khớp ăn mòn có thể liên quan đến việc hệ thống miễn dịch tấn công nhầm vào các khớp, gây viêm và xói mòn khớp.
Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng về sự liên quan của hệ thống miễn dịch trong bệnh viêm xương khớp ăn mòn, tương tự như ở các bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp. Tuy nhiên, cần nhiều nghiên cứu hơn để thiết lập mối liên hệ rõ ràng giữa khả năng tự miễn dịch và viêm xương khớp ăn mòn.
Một điều rõ ràng là viêm xương khớp ăn mòn có những điểm tương đồng với các bệnh tự miễn. Tình trạng này kết hợp sự thoái hóa khớp thường thấy ở bệnh viêm xương khớp thông thường với tình trạng viêm gặp ở các rối loạn tự miễn dịch. Sự kết hợp các đặc điểm này làm cho việc chẩn đoán và điều trị viêm xương khớp ăn mòn trở nên khó khăn hơn.
Triệu Chứng Viêm Xương Khớp Ăn Mòn
Viêm xương khớp ăn mòn gây ra một loạt các triệu chứng ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày của bệnh nhân.
- Đau khớp là triệu chứng phổ biến nhất, thường kèm theo cứng khớp, sưng tấy và giảm phạm vi chuyển động.
- Không giống như viêm xương khớp thông thường, viêm xương khớp ăn mòn ảnh hưởng đến nhiều khớp cùng một lúc, khiến bệnh nhân càng suy nhược hơn.
- Sự xói mòn có thể dẫn đến biến dạng các khớp liên đốt, khiến ngón tay và ngón chân bị xoắn và biến dạng.
Viêm xương khớp ăn mòn ảnh hưởng đến khả năng vận động và khả năng thực hiện các công việc hàng ngày như cầm nắm đồ vật hoặc đi lại thoải mái. Sự đau đớn và biến dạng có thể tác động tâm lý sâu sắc, dẫn đến trầm cảm và giảm chất lượng cuộc sống.
Viêm Xương Khớp Ăn Mòn Có Gây Tàn Tật Không?
Viêm xương khớp ăn mòn có thể được coi là một tình trạng khuyết tật do nó ảnh hưởng sâu sắc đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống. Mặc dù tình trạng bệnh lý này có thể không được biết đến rộng rãi như các dạng viêm khớp khác, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, nhưng tính chất tàn tật của nó là không thể phủ nhận.
Như đã trình bày ở trên, số liệu thống kê đã nhấn mạnh mức độ nghiêm trọng của bệnh viêm xương khớp ăn mòn, cho thấy rằng 10,2% số người bị viêm xương khớp có thể bị viêm xương khớp ăn mòn. Phát hiện này tương đương với việc hàng triệu người trên toàn thế giới đang phải vật lộn với tình trạng này mỗi ngày.
Viêm Xương Khớp Ăn Mòn Tiến Triển Nhanh Như Thế Nào?
Viêm xương khớp ăn mòn có thể tiến triển ở nhiều mức độ khác nhau. Tuy nhiên, tốc độ tiến triển của bệnh viêm xương khớp ăn mòn nhìn chung thường theo một mô hình có thể dự đoán được.
- Giai đoạn đầu được đặc trưng bởi đau khớp và cứng khớp, có thể phát triển dần qua nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm. Trong giai đoạn đầu này, các cá nhân có thể nhầm lẫn các triệu chứng của họ là dấu hiệu của sự lão hóa bình thường hoặc viêm xương khớp thông thường.
- Ở giai đoạn thứ hai, tình trạng viêm xương khớp ăn mòn trở nên trầm trọng hơn. Các biến dạng khớp bắt đầu biểu hiện, đặc biệt ở bàn tay và ngón tay. Sự bào mòn trong khớp trở nên rõ rệt hơn, dẫn đến tổn thương xương và sụn đặc trưng. Tùy thuộc vào từng cá nhân, giai đoạn này có thể phát triển trong vòng vài tháng đến vài năm kể từ khi xuất hiện triệu chứng.
- Ở giai đoạn thứ ba, tổn thương trở nên nghiêm trọng hơn. Biến dạng khớp có thể trở nên tàn tật, ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các hoạt động cơ bản của một người. Khả năng vận động trở nên hạn chế nghiêm trọng và cơn đau ngày càng tăng. Ở giai đoạn này, viêm xương khớp ăn mòn đã gây ra tổn thương không thể phục hồi cho các khớp bị ảnh hưởng.
Khi Nào Viêm Xương Khớp Ăn Mòn Ngừng Tiến Triển?
Điều đáng lo ngại nhất của viêm xương khớp ăn mòn là tình trạng bệnh lý này tiến triển không ngừng mà không có cách chữa trị. Nó không tự dừng lại và tổn thương mà nó gây ra là không thể khắc phục được. Một khi tình trạng xói mòn và biến dạng khớp đã tiến triển thì việc điều trị chúng sẽ rất khó khăn.
Mặc dù các biện pháp y tế hiện có thể kiểm soát các triệu chứng và làm chậm sự tiến triển nhưng chúng không thể ngăn chặn hoàn toàn sự tiến triển của bệnh. Vì vậy, những người bị viêm xương khớp ăn mòn phải tìm cách chẩn đoán và điều trị sớm để giảm thiểu mức độ tổn thương khớp và tối đa hóa chất lượng cuộc sống.
Điều Trị Viêm Xương Khớp Ăn Mòn
Điều trị viêm xương khớp ăn mòn bao gồm một cách tiếp cận toàn diện để giảm đau, viêm và làm chậm sự tiến triển của bệnh. Các lựa chọn điều trị có thể bao gồm:
- Thuốc: Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có thể giúp giảm đau và giảm viêm. Thuốc chống thấp khớp tác dụng chậm (DMARD) có thể được kê toa để điều trị tính chất tự miễn dịch của bệnh. Thuốc giảm đau, chẳng hạn như acetaminophen, cũng có thể giúp giảm đau.
- Vật lý trị liệu: Giúp cải thiện chức năng khớp và duy trì khả năng vận động. Các nhà trị liệu có thể đề xuất các bài tập để tăng cường cơ xung quanh khớp bị ảnh hưởng và đưa ra chiến lược cho các hoạt động hàng ngày.
- Trị liệu bằng nhiệt và lạnh: Chườm nóng có thể làm giảm độ cứng và cải thiện lưu lượng máu, trong khi túi chườm lạnh có thể giúp giảm viêm và giảm đau.
- Thiết bị hỗ trợ: Sử dụng các thiết bị hỗ trợ như nẹp hoặc dụng cụ chỉnh hình có thể hỗ trợ các khớp bị ảnh hưởng và giảm căng thẳng cơ khớp.
- Thuốc tiêm: Tiêm Corticosteroid có thể giúp giảm đau tạm thời bằng cách giảm viêm. Tiêm axit hyaluronic có thể được sử dụng để bôi trơn khớp.
Chế Độ Ăn Kiêng Cho Bệnh Nhân Viêm Xương Khớp Ăn Mòn
Chế độ ăn uống rất quan trọng trong việc kiểm soát viêm xương khớp ăn mòn. Một chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp duy trì cân nặng khỏe mạnh, điều cần thiết để giảm căng thẳng cho các khớp chịu trọng lượng của cơ thể.
Chế độ ăn uống cho người bị viêm xương khớp ăn mòn bao gồm:
- Thực phẩm chống viêm: Kết hợp thực phẩm giàu axit béo omega-3, chẳng hạn như cá hồi và quả óc chó, có thể giúp giảm viêm. Trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt cung cấp các vitamin và chất chống oxy hóa thiết yếu.
- Kiểm soát cân nặng: Thừa cân nặng gây thêm căng thẳng cho khớp, làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Một chế độ ăn kiêng hỗ trợ giảm cân có thể cải thiện đáng kể khả năng vận động và giảm đau.
- Uống đủ nước: Cần thiết cho sức khỏe khớp giúp duy trì chất lỏng bôi trơn khớp.
- Hạn chế thực phẩm gây viêm khớp bùng phát: Những loại thực phẩm có hàm lượng purin cao (có trong nội tạng và một số hải sản), có thể gây ra các triệu chứng viêm khớp bùng phát.
Thực Phẩm Bổ Sung Cho Bệnh Nhân Viêm Xương Khớp Ăn Mòn
Thực phẩm bổ sung là một phương pháp hỗ trợ để kiểm soát tình trạng viêm xương khớp ăn mòn. Một số thực phẩm bổ sung cho viêm xương khớp ăn mòn bao gồm:
- Glucosamine và Chondroitin: Những chất bổ sung này có thể giúp hỗ trợ sức khỏe khớp và giảm đau.
- Nghệ/Curcumin: Được biết đến với đặc tính chống viêm, chất bổ sung nghệ hoặc curcumin có thể làm giảm đau khớp và cứng khớp.
- Axit béo Omega-3: Có thể làm giảm viêm và cải thiện chức năng khớp.
- Vitamin D: Rất cần thiết cho sức khỏe của xương. Một số người bị viêm xương khớp ăn mòn có thể được hưởng lợi từ việc bổ sung vitamin D, đặc biệt nếu họ bị thiếu hụt vi chất này.
Khi Nào Cần Phẫu Thuật Điều Trị Viêm Xương Khớp Ăn Mòn?
Phẫu thuật điều trị viêm xương khớp ăn mòn trở nên cần thiết khi biến dạng khớp làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày.
Trong những trường hợp nghiêm trọng này, can thiệp phẫu thuật sẽ sửa chữa hoặc thay thế các khớp bị tổn thương, cho phép bệnh nhân tiếp tục các hoạt động hàng ngày.
Phẫu thuật điều trị viêm xương khớp ăn mòn nhằm mục đích giảm đau, cải thiện chức năng khớp và nâng cao chất lượng cuộc sống nói chung khi các phương pháp điều trị không phẫu thuật là không đủ trong việc kiểm soát tác động của tình trạng này.
Kết Luận
Viêm xương khớp ăn mòn là bệnh nguy hiểm nhất trong số các bệnh về khớp, gây thiệt hại nặng nề đến những người bị ảnh hưởng.
Với các triệu chứng gây suy nhược, viêm xương khớp ăn mòn không chỉ là một tình trạng bệnh lý mà còn là một thách thức đòi hỏi việc nâng cao nhận thức, nghiên cứu và hỗ trợ cho những người phải đối mặt với những khó khăn hàng ngày.